Van wijze vrouwen tot zeecontainers

Schrijver, documentairemaker en cabaretier Johan Fretz stopte eind 2022 met zijn column in Het Parool. Wekelijks fileerde hij daarin als het snedige geweten van links Nederland de politiek, cultuuroorlogen en meer. Wie die vaak pijnlijk rake analyses van Fretz mist, kan nu terecht bij Waanzinnig Land – door hemzelf omschreven als ‘de eerste latenightpodcastshow van Nederland’. Letterlijk: Fretz zet de show ’s avonds laat, als zijn kinderen slapen, op zijn zolderkamer in elkaar. En figuurlijk, want de podcast zit vol latenightshowelementen: nieuwsfragmentjes, interviews en satire. Het is een nogal hysterisch geheel geworden – niet voor niets eindigt de tweede aflevering met de mededeling dat Fretz de formulieren van zijn ADHD-test nog moet invullen voor de dokter. Met iets meer rust kan Waanzinnig Land, vooral door Fretz’ ongezouten meningen en de losse vorm, een mooie aanvulling vormen op de politieke podcasts die er al zijn. Het themaliedje – ‘Een waanzinnig gaaf land, waanzinnig land, de hele wereld staat in brand, maar hier is niks aan de hand’ – is in elk geval al hitwaardig.

Oudere vrouwen zijn weinig zichtbaar en hoorbaar in de media en ‘that’s fucking bullshit’, zegt actrice Julie Louis-Dreyfus (Seinfeld, Veep), die zelf ook alweer 62 is. Daarom spreekt ze in haar nieuwe podcast Wiser than me vrouwen die nog meer levenservaring dan zij hebben. Ze heeft een aantal grote namen weten te strikken, waaronder Diane von Furstenberg, Isabel Allende en Jane Fonda. Die laatste deelt allerlei levenslessen, maar ook wat haar favoriete vibrator is. Het is wel een beetje jammer dat celebritypodcasts eigenlijk gewoon goed begeleide zoomgesprekken zijn, in dit geval zelfs met stroomstoring. Maar voor de levenswijsheden van deze vrouwen blijf ik toch luisteren.

De zeecontainer is echt zoiets waar je nooit bij stilstaat, maar waar een hele wereld achter zit. Een ideaal onderwerp voor een podcast dus, en die hebben Maaike Goslinga en Maite Vermeulen van De Correspondent gemaakt. De containerdeuren werden bepaald niet wagenwijd voor ze opengezet, maar het is ze gelukt om heel veel te weten te komen en ook zelf een kijkje te nemen op een containerschip.

De podcast geeft veel informatie over onderwerpen als globalisering en duurzaamheid, maar gelukkig zitten er ook lekker veel reportage-elementen in. Plus mijn nieuwe favoriete feitje om te vertellen op feesten en partijen: maar liefst negentig procent van onze spullen komt uit een container!

De Nederlandse overheid is steeds meer op haar hoede voor ‘kennisspionage’. Landen als Iran en China gebruiken gevoelige informatie om hun militaire positie te versterken, of juist onze economische positie te verzwakken. Maatregelen hiertegen zorgen voor discriminatie van hele groepen wetenschappers die gewoon hun werk proberen te doen. Tussen deze twee uitersten beweegt wetenschapsjournalist en radiomaker Saar Slegers (bekend van de prijswinnende podcast De man en de maan) zich in de nieuwe vijfdelige serie van Argos. Slegers zet alle onderdelen van de ingewikkelde kwestie zorgvuldig uiteen. Zo word je als luisteraar ook steeds heen en weer geslingerd tussen de verschillende argumenten.

Mariëtte Hamer is regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Dat betekent dat ze bewustwording en cultuurverandering over dit onderwerp moet bewerkstelligen, en een van de manieren waarop ze dit doet is een podcast in samenwerking met het AD. Hier gaat ze samen met acteur Sahil Amar Aïssa in gesprek met mensen uit verschillende vakgebieden over het onderwerp. Op welke manier kun je ermee te maken krijgen en vooral: hoe kunnen we ervoor zorgen dat mensen (mannen) zich een beetje normaal gaan gedragen? In de eerste aflevering schuift de Vlaamse Evi Hanssen aan. Het is een prima gesprek, maar het blijft wel een beetje onduidelijk voor wie deze podcast eigenlijk bedoeld is.