Zes sportboeken voor de sportzomer van 2024

Zes weken doet Shizo Kanakuri erover om met de Transsiberië Express van Tokio naar Stockholm te reizen. Het is 1912 en hij zal in Zweden de olympische marathon gaan lopen. De verwachtingen zijn torenhoog: Shizo moet de snelste zijn. Spoiler: dat is hij niet. Het jaar dat Shizo Kanakuri verdween is een roman gebaseerd op een waargebeurde tragedie. Verteerd door schaamte over zijn falen verstopt Shizo zich in de bergen van Hokkaido, waar het leven wordt geregeerd door het extreem barre klimaat. Dat de Italiaanse journalist Franco Faggiani nooit een voet op Japanse bodem heeft gezet, bewijst wat literatuur vermag. Zijn sfeertekening van het leven op het Japanse platteland van honderd jaar geleden is volmaakt geloofwaardig.

(Signatuur, vert. Saskia Peterzon-Kotte)

Erik Brouwer vertelt in Leen Sanders. De bokser die levens redde in Auschwitz het ongelofelijke levensverhaal van deze Joodse Rotterdammer die nationaal en internationaal furore maakte, vrouw en kinderen in Auschwitz vergast wist, maar daar zelf vuistvechtend overleefde en als bevoorrechte blokoudste andere gevangenen bijstond. Levendige sfeertekening in collagestijl van vooroorlogse boksmilieus en leefomstandigheden, gevolgd door een odyssee aan kamphorror tot aan de bevrijding. Zijn oorlogstrauma deed Sanders emigreren naar de VS. Terug in Nederland werd de aanvraag voor een verzetspensioen – met grote vertraging – afgewezen omdat Sanders Amerikaans staatsburger was geworden en men niet wilde geloven dat in Auschwitz verzet kon worden gepleegd. Na zijn overlijden kreeg de oorlogsheld alsnog een ton op zijn rekening gestort. 

(Thomas Rap)

Deels omdat dit in Kentucky spelende koningsdrama draait om de hippische sport: de obsessieve droom van Henry Forge, tirannieke telg uit de zuidelijke landadel, om het ultieme renpaard te fokken, samen met zijn briljante, rebelse dochter Henrietta. Ook vanwege notities als stamboom, superioriteit en ras(zuiverheid), die een duistere rol spelen in hun verhaal én in dat van de zwarte Allmon Shaugnessy, de paardenverzorger die Henrietta’s minnaar wordt. Maar bovenal door de manier waarop Morgan grote thema’s, geschiedenis en gothic (melo)drama over de pagina’s laat draven en steigeren, zich soms vergaloppeert aan lyriek en pretentie, maar je onverbiddelijk meesleept naar de gruwelfinish.

(De Bezige Bij, vert. Inge Kok)

Er zijn vast mensen die genoeg beginnen te krijgen van Lionel Shriver als luidkeels provocerende bestrijdster van politieke correctheid en kuddegedrag. Maar als Remington, de hopeloze, onfitte echtgenoot van de 61-jarige Serenata in De weg van de meeste weerstand, plotseling marathons wil gaan lopen én zich aan de supertriatlon MettleMan waagt, terwijl zij na een sportief leven versleten knieën heeft, levert dat wel weer virtuoos gekanker op. Op de dolgedraaide gevoeligheden van een ‘woke’ samenleving, fitnessverdwazing en het superioriteitsdenken van iemand als de hilarisch schurkachtige personal trainer Bambi Buffer, wier lijf ‘deed denken aan de diagrammen van het menselijk spierstelsel in anatomieboeken’. Een feest van vilein proza. Maar over de ouder wordende echtelieden schrijft Shriver stiekem verrassend teder.    

(AtlasContact, vert. Karina van Santen)

Het verhaal speelt zich af in Saint-Céron, zo’n pittoresk Frans dorpje waar het altijd terrasweer lijkt, en dan blijkt het mysterie in Het geheim van Raoul Taburin van de in augustus overleden tekenlegende Jean-Jacques Sempé (1932-2022) ook nog eens van een hartverwarmende onschuld. Titelheld van het prentenboek is de plaatselijke fietsenmaker, die zo’n meester in zijn vak is dat de dorpelingen niet langer van een vélo spreken, maar van een ‘taburin’ en hij een streekwielrenner eigenhandig een etappewinst in de Tour de France bezorgt. Maar, o ironie en schande: zelf kan Taburin nog geen meter fietsen! Vanaf zijn vroege jeugd weet hij dat zenuwslopende feit met een smoes of een grap voor iedereen te verbergen. Totdat fotograaf Hervé Figougne in het dorp neerstrijkt, zijn beste vriend wordt én vastberaden is een actiefoto te maken van Taburin die van een heuvel pedaleert. Een schitterend getekend absurdistisch sprookje om bij weg te dromen.

(Oevers, vert. Isabelle Schoepen en Kris Lauwerys)

De onzichtbare mijl, de indrukwekkende debuutroman van David Coventry (1969), is deels gebaseerd op fascinerende voetnoten uit de wielergeschiedenis. Want, ja, in 1928 reed er inderdaad voor het eerst een Engelstalige ploeg van Australiërs en Nieuw-Zeelanders mee in de Tour de France. En in de wedstrijdpassages geeft Coventry’s lyrische proza je het gevoel dat je met hen op de pedalen staat. Heroïsche ontberingen genoeg, tijdens een tocht over 5476 kilometer onverharde wegen, op versnellingsloze fietsen bedwongen door renners die stijf stonden van cocaïne en opium. Maar in deze verwarrende papieren ijldroom waaien ook flarden van de familiegeschiedenis van de naamloze verteller én de verschrikkingen van de Eerste Wereldoorlog voorbij. Geen licht verteerbaar zomerboekje. Wel een zeldzaam geslaagde versmelting van sport en literatuur.

(Atlas Contact, vert. Peter Bergsma)