Een documentaire over corona, het is misschien het laatste waar je zin in hebt net nu de pandemie en de gevolgen daarvan wat naar de achtergrond aan het verdwijnen zijn. Maak voor het IDFA-prijswinnende Reis door onze wereld gerust een uitzondering. De documentaire van het filmende echtpaar Peter Lataster en Petra Lataster-Czisch werpt een tedere, verstilde en – hoewel ernstig in het beschouwende karakter – ook droogkomische blik op een periode die ons collectief in hetzelfde isolatieschuitje deed belanden.
De film begint met een korte tekst: ‘In februari 2020 bereikte een pandemie Nederland. Met de camera gingen we op ontdekkingsreis in onze klein geworden wereld.’ Meer tekst of voice-overs blijven achterwege; context komt in de vorm van de persconferentiestem van Rutte en nieuwslezers die het oplopend aantal doden meedelen, of de effecten van de lockdown op de verhoudingen tussen mens en natuur (kangoeroes in het centrum van Adelaide, dolfijnen in Venetië, poema’s in Santiago, weet u nog?).
Intussen in beeld: close-ups uit de Amsterdamse stadstuin van de Latasters. Een rups aan een zijden draadje, een spin in haar web, een kraaienfamilie wier handel en wandel niet alleen door de filmmakers maar ook door hun Oekraïense buren op de voet wordt gevolgd. Gaandeweg krijgen de dieren namen en ontvouwt zich voor onze ogen wat normaal gesproken onzichtbaar blijft: ‘huisspin’ Elfriede rouwt om de bij die een ingesponnen wesp uit haar web steelt, kraaienkoppel Zenja en Tanja viert de geboorte van kuiken Junior.
In het verlengde hiervan is er het wel en wee van de filmmakers zelf – en dat van hun directe omgeving. Via Zoom volgen we het verloop van de ongeneeslijke ziekte van vriendin Ingrid. En tussen het stofzuigen en de thuisyoga-in-pyjama door, is er ruimte voor zorgen over de klimaatopwarming en de teloorgang van de democratie.
Het maakt van Reis door onze wereld een portret van een tijdperk, dat zowel herkenning als bevreemding oproept. Het gehannes met mondkapjes, de verwondering over strakblauwe luchten zonder vliegtuigstrepen; in retrospectief voelt het allemaal even vertrouwd als absurd aan. Dit alles te hebben vastgelegd, zo intiem en overstijgend tegelijk, is de grote verdienste van de Latasters.