De tachtigjarige oma van Ischa den Blanken klinkt als een oma die je moet koesteren. ‘Ze is klein van stuk, kwiek, kan goed koken en heeft een goed gevoel voor humor,’ zo beschrijft Den Blanken haar. Hij brengt graag tijd met haar door in haar huis in Antwerpen om haar kleurrijk vertelde verhalen aan te horen.
In de audiodocumentaire Moksi legt hij weer zo’n bezoek af aan haar, maar nu met een specifiek doel. Den Blanken heeft namelijk weinig feeling met Suriname, het land van zijn voorouders. Wie naar hem kijkt en hem hoort spreken zal hem, met zijn witte huidskleur en Hollandse tongval, onmiskenbaar als een Nederlander categoriseren. Toch speelt de vraag door zijn hoofd in hoeverre hij zich een Surinamer kan of durft te noemen.
Den Blanken studeerde in 2015 af als docent theater aan de ArtEZ Arnhem en in 2022 rondde hij ook een studie filosofie af aan de Radboud Universiteit. Nu werkt hij onder meer als schrijver, theatermaker en spreker. Eerder dit jaar verscheen zijn ‘audiobundel’ Aporia, en in 2020 won hij met het muzikale spoken word-audioverhaal Danny | Jenny de NTR Podcastprijs.
Met Moksi duikt Den Blanken zijn familiegeschiedenis in. Oma Jane de Miranda bezit een schat aan informatie over hun stamboom en vertelt hem over de voorouders dankzij wie er bloed uit China, Afrika, de binnenlanden van Suriname en Europa door hem stroomt. Sommigen van hen hebben hun stempel op de geschiedenis gedrukt. J.C. de Miranda bijvoorbeeld, de broer van de opa van zijn oma, en de eerste premier van Suriname (1949-1951). ‘Er is veel gebeurd voor ik kwam aankakken,’ zegt Den Blanken haast verwonderd.
De belangrijkste vraag die hij zijn oma en andere familieleden voorlegt is: wat houdt het Surinamerschap in? Langzaam komt hij tot de conclusie dat daar geen definitie van te geven is. ‘Surinamers komen overal vandaan en zijn over de hele wereld verspreid. Het maakt niet uit wat er op je paspoort staat of wat je huidskleur is, maar het gaat erom of je je Surinamer voelt. En volgens mijn oma ook: of je weet waar je vandaan komt.’
De titel van de audiodocumentaire, Moksi, betekent mengelmoesje. Den Blanken: ‘In het Surinaams gebruik je dat woord voor verschillende dingen, bijvoorbeeld als een gerecht uit allerlei elementen bestaat. Mensen die veel verschillend bloed hebben worden ook zo genoemd. Voor mij was het daarom een manier om iemand juist niet te definiëren.’ Maar nu hij in zijn familiegeschiedenis is gedoken en meer over zichzelf heeft ontdekt, is het een woord geworden dat hem omschrijft. ‘Nu definieer ik mezelf als moksi.’