Tweede seizoen van Severance lost alle verwachtingen in

Net geen drie jaar zit er tussen de release van het eerste, bejubelde seizoen van Severance, en de start van het tweede seizoen deze week op Apple TV+. Een eeuwigheid, als je het afzet tegen andere series als The Bear en Slow Horses; die startten ook in 2022 en zullen dit jaar al hun vierde seizoen uitbrengen. Maar zeker voor een puzzelserie als Severance waarvan het complexe plot bij de kijker inmiddels misschien iets is weggezakt.

Daarom een kleine opfrisser: Severance draait om de ‘severed’ (gescheiden) werknemers van Lumon Industries. Een bedrijf waarvan niet helemaal duidelijk is wat ze produceren, maar wel dat bij een gedeelte van hun werknemers een chip in hun brein is geplaatst die hun bewustzijn kan scheiden. Deze chip zorgt ervoor dat de werknemer een ‘innie’ en een ‘outtie’ hebben. De outties hebben buiten werktijd geen enkele herinnering aan hun baan, en de innies weten niets van hun leven dat plaatsvindt buiten de werkvloer. Dat laatste maakt dat de innies eigenlijk gevangen zitten op kantoor.

De serie werd bedacht door schrijver Dan Erickson die – toen hij nog werkzaam was bij een bedrijf dat onderdelen voor deuren maakt - zelf verlangde naar een mogelijkheid om de acht uur achter zijn bureau te kunnen skippen. Maar dan wel op zo’n manier dat zijn werk aan het einde van de dag op miraculeuze wijze alsnog gedaan zou zijn. Dat hij niet de enige was met deze fantasie, bleek toen het eerste seizoen in 2022 uitkwam en een gevoelige snaar raakte in een wereld die na de pandemie weer terug moest naar kantoor.

Severance is nog steeds een van de meest geprezen series van het relatief jonge Apple TV+. Dat de terugkeer zo lang op zich liet wachten, heeft verschillende oorzaken. De schrijversstaking die Hollywood in 2023 maandenlang platlegde, heeft het productieproces uiteraard flink vertraagd. Maar er gaan ook verhalen over onenigheid achter de schermen, wat op z’n minst opmerkelijk te noemen is voor een thrillerserie over een toxische werkomgeving. Regisseur Ben Stiller weerspreekt deze geruchten. ‘Niemand moet naar de pauzekamer’, grapte hij in april 2023 op Twitter, refererend aan de straf die de werknemers in de serie krijgen als ze zich hebben misdragen. ‘We hanteren nog steeds het hele trage schema als altijd. Dezelfde uitzenddatum als doel. We houden van onze fans, en van elkaar, en we werken er allemaal aan om de serie zo goed mogelijk te maken.’

Dat laatste lijkt gelukt. De zes afleveringen (van de tien) die een aantal weken voor verschijning voor recensenten beschikbaar waren, zijn net zo zenuwslopend en raadselachtig als het eerste seizoen was. Als een puzzel die met ieder stukje dat wordt gelegd, enkel groter en ingewikkelder blijkt te zijn. Toch is het verrassend makkelijk om de draad weer op te pakken, ondanks de pauze van drie jaar. Dit mede dankzij de korte maar heldere samenvatting van dat eerste seizoen die regisseur Stiller maakte en die klaarstaat op Apple TV+.

Voor iedereen die nog beter voorbereid de nieuwe reeks tegemoet wil gaan, maakte Stiller daarnaast, samen met hoofdrolspeler Adam Scott, een podcast. Hierin wordt iedere aflevering van dat eerste seizoen (en straks alle afleveringen van dit nieuwe seizoen) uitgebreid ontleed. ‘We dachten dat het goed was om een podcast voor alle innies te maken die niet meer weten dat ze hebben gekeken, in een poging ze te re-integreren met hun herinnering aan de serie’, schreef Stiller in het begeleidende persbericht.

Hoe ver je herinnering aan het eerste seizoen ook is weggezakt, één ding zal iedereen die de serie met aandacht keek, direct kunnen terughalen: het gevoel van die laatste, zenuwslopende aflevering. Dylan G. (Zach Cherry) die zichzelf in onmogelijke bochten wringt om in het beveiligingskantoor van een gescheiden verdieping van Lumon Industries twee hendels tegelijk naar beneden te duwen waardoor hij de innies van zijn collega’s, Mark S. (Adam Scott), Helly R. (Britt Lower) en Irving B. (John Turturro), ‘wakker maakt’ buiten werktijd en – belangrijker – buiten Lumon.

Helly, wiens outtie de dochter van de baas van Lumon Industries blijkt te zijn, onthult vervolgens aan de hele wereld dat de werknemers van haar familiebedrijf met een Lumon-chip, doodongelukkig zijn. ‘Ze martelen ons. We zijn gevangenen’, zegt ze tijdens een speech op een groot galafeest. Irving leert dat de outtie van zijn grote liefde op de werkvloer, Burt G. (Christopher Walken), getrouwd is met een ander. En Mark ontdekt dat de collega die hij kent als Ms. Casey, in het echte leven zijn vrouw Gemma was van wie hij dacht dat ze was omgekomen bij een auto-ongeluk. ‘Ze leeft nog’, kan hij nog net roepen voordat Dylan in het beveiligingshok onderuitgehaald wordt door Milchick (Tramell Tillman), de toezichthouder van de gescheiden verdieping.

Het tweede seizoen begint met zwart beeld en een echo van die laatste woorden van Helly, Irving en Mark. Een uiterst effectieve manier om de hartslag op de bank meteen weer een tandje op te schroeven en de kijker klaar te maken voor de volgende stressvolle scène waarin de innie van Mark bijna anderhalve minuut lang als een bezetene door de helverlichte witte gangen van de gescheiden vloer rent – op zoek naar Ms. Casey.

Of hij haar vindt, verklappen we niet. Want het grote plezier van deze serie ligt vooral in al de dingen die je als kijker niet weet, of begrijpt, en moet ontdekken. Daarom, en omdat Apple TV+ een flinke lijst met niet te onthullen ontwikkelingen aan recensenten meegaf, zullen we verder niks zeggen over dit tweede seizoen. Behalve dan dat het opnieuw vreselijk knap is dat een verhaal dat eigenlijk heel traag is, en zich het merendeel van de tijd afspeelt in dat monotone, akelig cleane doolhof aan gangen, zo ontiegelijk spannend kan zijn.

Het was de drie jaar wachttijd meer dan waard.