De tien beste podcasts van 2024 (tot nu toe)

In 1937 kwam Mina Marinusse uit Koudekerke bij het gezin Van Lynden werken op Kasteel Ter Hooge, bij Middelburg. De levens van Mina en ‘haar Mevrouw’, Marietje gravin van Lynden-Calkoen, raakten steeds inniger met elkaar verstrengeld, tot de dood van de laatste in 1986. Kan er ondanks het grote machtsverschil sprake zijn van vriendschap en liefde tussen een adellijke werkgever en haar dienstbode? Die vraag pluist Maartje Duin, podcastmaker en achterkleindochter van de gravin, uit in deze podcast. Net als haar eerdere hit De plantage van onze voorouders sleept ook deze serie je direct mee. Aan de hand van het verhaal van de twee vrouwen stuit Duin op grote thema’s, zoals feminisme, de klassenmaatschappij en genderrollen. Maar de podcast zit ook vol intieme momenten en ontdekkingen over de twee families.

Uit Guantánamo Bay kennen we de verhalen van de martelingen, de jarenlange gevangenschappen zonder proces en de hongerstakingen. Minder bekend zijn de wilde feesten vol seks en alcohol voor het militaire personeel in de zonnige Caribische baai.

In het vierde seizoen van de toonaangevende podcast Serial horen we zowel oud-werknemers van de controversiële Amerikaanse gevangenis op Cuba als de vermeende terroristen die ze gevangenhielden.

Hoewel meerdere presidenten hebben beloofd de gevangenis te sluiten, is ‘Gitmo’ nog steeds in bedrijf. Dat is absurd, maar ook bekend. De verhalen uit de eerste hand van de martelingen die gevangenen moesten ondergaan, zonder uitzicht op een proces, zijn misschien wel het gruwelijkste wat we ooit in een podcast hebben gehoord. Waarom je deze reeks toch weer moet luisteren, is het ongeëvenaarde niveau van de teksten en voice-overs van maker Sarah Koenig.

The Price of Paradise vertelt het verhaal van de Britse Jane Gaskin, die flamboyante ex-playmate die samen met haar man en drie kinderen in 2000 een eiland voor de kust van Nicaragua koopt.

De emigratie van Gaskin en haar gezin wordt gevolgd door het televisieprogamma No Going Back, de Engelse versie van Ik vertrek. Wat voor het productieteam van het programma een geinige tropische aflevering lijkt, wordt al snel een achtbaanrit vol met zandvlooien. Het eiland blijkt op een beruchte drugssmokkelroute te liggen en de lokale bevolking ziet de komst van de Gaskins absoluut niet zitten. En dat is nog maar het begin: de Gaskins worden geconfronteerd met ontvoering, corruptie, rechtszaken en zelfs moord. Daar doorheen loopt nog het verhaal van de lokale mensenrechtenadvocaat Maria Acosta, die het eiland wil behouden voor de oorspronkelijke bevolking. De problemen zijn ernstig, maar de toon van deze podcast zit vol met Britse humor, een beetje vergelijkbaar met Stolen Hearts.

Op 5 mei 2013 werd de populaire Curaçaose politicus Helmin Wiels op klaarlichte dag doodgeschoten. De moord houdt het eiland nog steeds in zijn greep. Dat is voor Natasja Gibbs de aanleiding om naar Curaçao te gaan en de zaak tegen het licht te houden.

Het is een verademing om te horen hoe een doorgewinterde journalist als Gibbs een misdaadzaak aanpakt: grondig, vasthoudend en onverschrokken. Ze spreekt met familie van Wiels, collega-journalisten en betrokkenen op het eiland. Maar haar grootste prestatie is dat het haar lukt een interview te regelen met de veroordeelde opdrachtgever voor de moord.

Er komen, net als bij veel andere truecrimepodcasts, geen echt nieuwe feiten naar boven. Wat Wiels de moordzaak wel biedt, is meer inzicht in de politiek en maatschappij van Curaçao en een glansrol voor Natasja Gibbs als journalist en verhalenverteller.

In 2002 wordt de 58-jarige Marlyne Johnson vermoord aangetroffen in haar huis. Haar zes maanden zwanger schoondochter Sophia is al snel de hoofdverdachte. Hoewel ze blijft volhouden onschuldig te zijn, wordt Sophia, mede door een belastende getuigenis van haar broer Sean, veroordeeld.

Twintig jaar later besluit verslaggever en podcastmaker Amory Siverston zich op de zaak te storten en ze komt er al snel achter dat er veel meer achter steekt dan ze in eerste instantie vermoedt. Vrijwel geen van de betrokken vertelt haar de hele waarheid, en per aflevering neemt haar verbazing en frustratie toe.

Wie liegt er, of eigenlijk: wie liegt er niet? Beyond All Repair zit zo vol met onbetrouwbare vertellers dat het een waar huzarenstukje is dat er zo’n goed en vooral integer verslag van is gemaakt. Een van de beste truecrimepodcasts van de afgelopen jaren.

Er zijn er genoeg, maar het valt nog helemaal niet mee om een echt goede podcast over dieren te maken. Sam Anderson, redacteur van The New York Times, laat zien hoe het moet in Animal. Na de eerste korte aflevering over zijn teckel Walnut en de ontsnapte hamster Mango, gaat hij in de tweede echt los met een schitterende reportage over jonge papegaaiduikers die gedurende enkele weken per jaar op een IJslands eiland uit de lucht komen vallen en gered moeten worden. Anderson is zo’n geweldige verteller dat je het gevoel hebt dat je erbij bent, daar op die klif.

Begin jaren negentig werden Jan en Martin smoorverliefd op elkaar. Pas na en paar maanden durfde Martin aan Jan te vertellen dat hij aids had. Schrijver Maurits de Bruijn en podcastmaker Randy Vermeulen gebruiken de tragische maar ook romantische geschiedenis van de twee geliefden als uitgangspunt om te vertellen wat de ziekte aids heeft betekend voor de queer gemeenschap in Nederland. De angst, de schaamte en de geheimzinnigheid komen voorbij, maar ook de saamhorigheid die de ziekte opriep, evenals de persoonlijke ervaringen van de makers. Want al groeiden zij op in een tijd dat een hiv-infectie al geen doodvonnis meer was, dat homoseksualiteit en een vreselijke ziekte met elkaar verweven waren, werd ze al op jonge leeftijd ingeprent.

Een aangrijpende en soms pijnlijke, maar zeer belangrijke en prachtig gemaakte podcastserie, ook dankzij de mooie muziek en sterke voice-overs.

Podcastmaker Lotte van Gaalen (De man met de rammelaars) kreeg een bijzonder verzoek. Een kennis van haar had net te horen gekregen dat haar moeder ongeneeslijk ziek was en ze wilde dat proces graag in audio vastleggen. En nu is er deze zomer dan De laatste zomer: een intieme vierdelige serie over doodgaan, maar vooral over de complexe moederdochterrelatie. Want al snel hoort Van Gaalen in de geluidsopnames aanwijzingen dat de relatie tussen Joy en Tammy heel anders is dan de relatie die ze zelf met haar moeder heeft.

Het verhaal is verdrietig, pijnlijk en soms bijna te persoonlijk, maar het is Van Gaalen gelukt om de juiste toon te treffen. Na het luisteren hebben we Joy en Tammy van heel dichtbij leren kennen, en zijn we blij dat ze ondanks alles zo’n mooie en eerlijke laatste zomer hebben beleefd.

Het was in 2022 een van de meest besproken verhalen in de roddelrubrieken: de rechtszaak tussen acteurs en ex-geliefden Johnny Depp en Amber Heard.

Hoewel het bewijs tegen Depp vrij overweldigend was, keerde de publieke opinie zich steeds meer tegen Heard. Op sociale media werd ze op een ongekende manier door het slijk gehaald. Dat vond de Britse podcastmaker Alexi Mostrous (Sweet Bobby, Hoaxed) vreemd. Een groot deel van de anti-Amberberichten lijkt van bots te komen, volgens een expert zelfs rond de vijftig procent. In deze podcast onderzoekt Mostrous de rol van die bots, en trekt het ook breder. Waar komt die haat tegen Heard vandaan? Hebben de berichten de publieke opinie (en belangrijker nog, die van de rechtbankjury) beïnvloed? Wie heeft dit trollenleger in het leven geroepen, en misschien wel de belangrijkste vraag: kan deze strategie ook op andere nieuwsverhalen worden toegepast?

Voor een goed oplichtersverhaal kun je ons altijd wakker maken en bij The Real Carrie Jade val je beslist niet in slaap. De Engelse Carrie Jade Williams was begin dertig toen ze contact opnam met de Ierse publieke omroep RTÉ omdat ze graag wilde vertellen over de dodelijke ziekte die haar had getroffen. Ze werd gevolgd voor een documentaire, maar gaandeweg begon er iets te knagen: wie was deze jonge vrouw die haar tragische lot zo moedig leek te dragen? Carrie’s beerput bleek zo overvol te zitten dat er een hele serie aan haar en haar leugens werd gewijd. Een even verbijsterend als verdrietig levensverhaal dat met mededogen wordt verteld.