Recensies

Op Scherp: Robert Jan Westdijk

Dertien jaar geleden werd zijn debuutfilm Zusje bestempeld als dé verrassing van het Nederlands Film Festival. Daarmee had Robert Jan Westdijk voor de toekomst wat waar te maken. ‘Ik voelde een grote druk om bij mijn volgende film aan de hooggespannen verwachtingen te voldoen.’ Dit jaar verzorgt hij voor de tweede maal de openingsfilm. Vijf jaar na Phileine zegt sorry is het nu de beurt aan Het echte leven om de aftrap te geven aan het NFF.

Plaatjes kijken

Op het afgelopen festival van Berlijn won Radioheadgitarist Jonny Greenwood de Zilveren Beer voor een bijzondere artistieke bijdrage, voor de muziek die hij componeerde bij Paul Thomas Andersons There Will Be Blood. Greenwoods heftige, dreigende score was een perfecte aanvulling op het onheilspellende epos over de hebzuchtige oliemagnaat Daniel Plainview. Een verhaal dat Anderson losjes op het boek Oil! (1927) van Upton Sinclair baseerde.

Op Scherp: Jodie Foster

Al vanaf haar derde was ze te zien in reclamefilmpjes, maar op haar veertiende brak ze pas echt door als minderjarige prostituee in Taxi Driver. Daarmee was de toon gezet. Jodie Foster is nu eenmaal niet iemand die je snel in een luchtige komedie tegenkomt. ‘Ik maak donkere drama’s. Daar ben ik goed in,’ zo zegt ze zelf. In Nim’s Island wijkt ze echter van deze gewoonte af, en waagt ze zich aan de komische rol van een schrijfster met pleinvrees die op avontuur moet.

Op Scherp: Chow Yun-Fat

De Taiwanese acteur Chow Yun-Fat staat bij liefhebbers van de Hong Kong-film vooral bekend als geharde, schietgrage actieheld. Toch hield hij de laatste jaren zijn pistool opgeborgen, en was hij steeds vaker te zien in uiteenlopende Hollywoodproducties. Na Pirates of the Caribbean 3 en Anna and the King, is de acteur binnenkort te zien in The Children of Huang Shi. In dit oorlogsdrama speelt hij een Chinese verzetsstrijder die, in het door Japan bezette China van 1937, samen met een Britse journalist een groep wezen probeert te redden.

Op Scherp: Heath Ledger

Nog voor hij de film The Imaginarium of Doctor Parnassus van Terry Gilliam kon afmaken overleed de Australische acteur Heath Ledger op 28-jarige leeftijd aan een overdosis voorgeschreven medicijnen. Voor de laatste rol die hij voltooide, kroop Ledger in de besmeurde huid van The Joker, de psychopathische schurk in de achtste film uit de Batmanreeks. ‘Ik ga natuurlijk niet hetzelfde doen als Nicholson, dat zou wel heel stom zijn.’

Het gezicht als landschap

Op Scherp: Meryl Streep

Ze begon ooit bij een rondreizend theatergezelschap in een hippiebusje. Tegenwoordig is Meryl Streep de vrouw met de meeste Oscarnominaties tot nu toe. Toch wordt ze nog steeds nerveus en onzeker als ze aan een nieuwe film begint. Binnenkort laat deze veelzijdige actrice zich van een muzikale kant zien. In de verfilming van de musical Mamma Mia! zingt Streep ABBA-liedjes, en draait ze zelfs voor de split haar hand niet om. ‘Ik ben eigenlijk nog aan het begin van mijn carrière.’

Op Scherp: Judd Apatow

Judd Apatow, de man achter kaskrakers als Superbad en Knocked Up, is inmiddels een merk op zich geworden. Of hij nu produceert, schrijft of regisseert; zijn naam staat gelijk aan liefdevolle seks- en relatiekomedies voor volwassenen, grove humor en een beetje diepgang. In de nieuwste Apatowproductie, Forgetting Sarah Marshall, komt de sukkelige Peter, nadat hij gedumpt is, zijn ex met haar nieuwe vriend tegen op vakantie. ‘Het heeft iets eervols om in de liefde te geloven.’

Op Scherp: Ralph Fiennes

Pas op 28-jarige leeftijd staat de tot dan toe theateracteur Ralph Fiennes voor het eerst voor de camera. Drie jaar later breekt hij wereldwijd door met zijn rol als gewetenloze Nazi-commandant in Schindler’s List. Sindsdien is de acteur te zien geweest in zeer uiteenlopende rollen. Van romantische ontdekkingsreiziger in The English Patient tot boze tovenaar zonder neus in Harry Potter. In de zwarte misdaadkomedie In Bruges speelt Fiennes wederom een gewetenloos personage, ditmaal in het maffiacircuit. In de rubriek Op Scherp een portret van deze veelzijdige, Britse acteur.

DVD-recensie: No Country for Old Men

In de Texaanse woestijn wordt druk rondgesjouwd met jerrycans nepbloed, terwijl de grond bezaaid ligt met opgezwollen, stoffige lijken. De regisseurs Joel en Ethan Coen hebben het de make-up- en special effects-afdeling niet makkelijk gemaakt bij de verfilming van Cormac McCarthy’s roman No Country for Old Men. ‘ Dit is onze gewelddadigste film tot nu toe,’ vertellen de broertjes met een grijns.

Op Scherp: Tim Roth

Hij begon als nazistische skinhead en speelde sindsdien vele gewelddadige criminelen en schurken. Voor de verandering is Tim Roth in Funny Games U.S. eens in de slachtofferrol te zien, maar vanaf deze week gelukkig ook weer als bad guy in The Incredible Hulk. In de rubriek Op Scherp een portret van deze Britse acteur, die een van de langste sterfscènes in de filmgeschiedenis achter zijn naam heeft staan. ‘Ik mag nooit aan tortelduifjesgedoe doen.’

The Godfather The Coppola Restoration van Francis Coppola

Het had niet veel gescheeld of de producenten hadden hem ontslagen. Sterker nog, aanvankelijk wilde de jonge Coppola de film niet eens maken. Hoe het verhaal geëindigd is behoeft 36 jaar na het verschijnen van het eerste deel uit The Godfather-trilogie geen uitleg meer.

Dvd-recensie: I Am Legend

‘Een handtekening? Je hoort op je werk te zijn!’ roept Will Smith lachend naar de overkant van Fifth Avenue in New York, waar hele drommen mensen staan te kijken naar de opnames van I Am Legend.

Op Scherp: Sean Penn

Elf jaar nadat hij de Gouden Palm voor zijn rol in She’s So Lovely ontving, treedt Sean Penn dit jaar zelf aan als juryvoorzitter op het filmfestival van Cannes. Ook als regisseur zit Penn niet stil. Binnenkort draait zijn vierde film in de Nederlandse bioscopen. In Into the Wild vertrekt een rijkeluiszoon naar Canada om daar in de wildernis te leven. In Op Scherp een portret van deze temperamentvolle acteur en regisseur. ‘Als teveel mensen je leuk vinden doe je iets verkeerd.’

Op Scherp: Ewan McGregor

Na een korte pauze waarin hij samen met acteur Charley Boorman in drie maanden op een motorfiets van Schotland naar Zuid-Afrika toerde, vond Ewan McGregor het ‘wel weer tijd om aan de slag te gaan.’ In de nieuwste Woody Allen-film, Cassandra’s Dream, is hij te zien als wanhopig ambitieuze zakenman, en broer van Colin Farrell. In Op Scherp een portret van deze Schotse acteur die groot werd als heroïneverslaafde.

Megafoon en sinaasappelkistje

Op Scherp: Forest Whitaker

Zelfs na zijn grootse, veelgeprezen optreden als dictator Idi Amin ziet Forest Whitaker zichzelf nog steeds als ‘werkmier.’ Nog altijd is de acteur op zoek naar rollen die bijdragen aan zijn persoonlijke groei. In Op Scherp een portret van deze acteur.

Op Scherp: Ulrich Seidl

Zijn ouders hadden hem graag als priester gezien, maar de Oostenrijkse regisseur Ulrich Seidl zocht zijn heil in de cinema. Jarenlang maakte hij zwartgallige documentaires waarin hij zijn sombere kijk op de mensheid liet zien. In 2001 maakte hij zijn speelfilmdebuut met het grimmige Hundstage. Ook in zijn tweede film, Import​/​Export, schotelt hij de kijker weer een flinke portie ellende voor, maar altijd met de nodige dosis zwarte humor. In de rubriek Op Scherp een portret van deze regisseur.

Oudhollands VOC-sfeertje

Op scherp: Jack Nicholson

Hoewel Jack Nicholson zich steeds meer bewust wordt van zijn leeftijd - ‘Met mijn zonnebril op ben ik Jack Nicholson. Zonder ben ik dik en zeventig’ - gaat hij niet achter de geraniums zitten. Vanaf donderdag draait de komedie The Bucket List in de bioscoop, met Nicholson en Morgan Freeman in de rol van twee terminale patiënten. Samen besluiten ze om voor hun dood alles te doen wat ze altijd al hadden willen doen.

Door het oog van de camera

Op Scherp: Monique van de Ven

35 Jaar geleden was er ineens. In Turks fruit. De destijds 20-jarige toneelschoolstudente Monique van de Ven had nooit kunnen vermoeden dat zij het bekendste Wolkersmeisje ooit zou worden. Met meer dan veertig films op haar cv heeft de actrice inmiddels een respectabele staat van dienst. Dat Jan Wolkers na al die jaren nog een belangrijke rol in haar leven speelt, blijkt uit haar beslissing om voor haar regiedebuut een van zijn boeken te verfilmen. Vanaf 20 maart draait haar eerste lange speelfilm Zomerhitte in de bioscoop.

Op scherp: Cate Blanchett

Cate Blanchett houdt in haar rolkeuze wel van een uitdaging, en dat blijft niet zonder resultaat. Dit jaar alleen al kreeg ze twee Oscarnominaties; voor haar rollen in Elizabeth: The Golden Age en I’m Not There. Laatstgenoemde, die vanaf vandaag in de Nederlandse bioscopen draait, is een experimentele biopic over popfenomeen Bob Dylan. Met Cate in een van zes mannelijke hoofdrollen.

Ouwe jongens krentenbrood

Op Scherp: Paula van der Oest

Na Verborgen Gebreken (2004) was het een tijdje stil rond regisseur Paula van der Oest. Stilte voor de storm, zo blijkt. Want met de televisiefilm Wijster, de biopic Smoke and Ochre met Carice van Houten, en de verfilming van de Gelukkige Huisvrouw van Heleen van Royen in het vooruitzicht is Van der Oest weer helemaal terug. Ondertussen wist ze nog een gaatje vrij te houden voor Tiramisu, die op 6 maart in première gaat.

Politiek en popcorn

Op Scherp: Daniel Day-Lewis

De gedoodverfde favoriet kreeg ‘m afgelopen zondag inderdaad: de Oscar voor zijn rol als Daniel Plainview in There Will Be Blood, die aanstaande donderdag in première gaat. Daniel Day-Lewis speelde de misantropische, nietsontziende oliebaron zo huiveringwekkend goed, dat categorieconcurrent George Clooney (genomineerd voor zijn hoofdrol in Michael Clayton) zichzelf in Time magazine vergeleek met Hillary Clinton: als Barack Obama er niet was, had het een heel goed jaar kunnen worden. Day-Lewis zelf had zoals altijd moeite zijn personage na de opnamen af te schudden: ‘Hoe verontrustend het ook klinkt, Plainview had bepaald geen haast om naar huis te gaan.’

Op Scherp: Javier Bardem

In No Country for Old Men - nu te zien in de bioscoop - weet Javier Bardem moeiteloos zijn belachelijke pagekapsel met een angstaanjagende uitstraling te combineren. De acteur is hard op weg Spanje’s belangrijkste exportproduct te worden. Afgelopen donderdag ging de bestsellerverfilming Love in the Time of Cholera in première, met Bardem in de hoofdrol. Vrijdag zond de VPRO Mar Adentro uit, over de volledig verlamde Ramón Sampedro, waarmee Bardem internationaal respect afdwong. Geen gekke prestatie van de man die ooit naast Penelopé Cruz in Jamón, Jamón doorbrak als onderbroekenmodel ‘El Chorizo’.

Joligheid en baardgrappen

Schokkende harmonie achter probleemgezin

Op Scherp: Joel en Ethan Coen

Vanaf donderdag in de bioscoop: A Serious Man, de nieuwe komedie van Joel en Ethan Coen, over een doodgewone, uiterst serieuze man wiens leven van het ene op het andere moment als een kaartenhuis in elkaar lijkt te storten wanneer zijn vrouw bekend maakt te willen scheiden. Een mooi moment om weer eens het oeuvre van de non-conformistische Amerikaanse broertjes, die sinds Blood Simple en Fargo niet meer weg zijn te denken uit de moderne filmgeschiedenis, onder de loep te nemen.

Plankgas in New York

Op Scherp: Philip Seymour Hoffman

Acteur Philip Seymour Hoffman vestigde een reputatie als vertolker van schijnbaar doorsnee types met zonderlinge kantjes die zich in het geheugen nestelen. ‘Er zijn in Hollywood veel acteurs die het al heel wat vinden hun beroemde hoofd te laten zien. Ik creëer liever dan dat ik poseer.'

Kakkerlakken in een torenhoog sixtieskapsel

1 meter 93 angstaanjagende method acting

Op Scherp: Bill Murray

Donderdag zendt Veronica de komedie Groundhog Day (1993) uit, waarin de cynische weerman Phil Connors (Bill Murray) telkens weer dezelfde rotdag beleeft. De laatste jaren speelt Murray vooral tragikomische vijftigers. Veel hoeft hij daar niet voor te doen, vaak zegt één close-up van zijn uitgestreken gezicht meer dan duizend woorden. En dan te bedenken dat hij ooit doorbrak als de hysterische druktemaker en spokenjager Peter Venkman in Ghostbusters (1984). 'Toen ik jong was, speelde ik energieke, opgefokte mannetjes. Nu ben ik 55. Dus speel ik mannen van 55. Ik zou niet anders kunnen.'

Onvreedzame co-existentie

In de jaren '20 - als het toekomstperspectief voor vrouwen uit de Britse bourgeoisie niet verder reikt dan accessoire worden van hun echtgenoot - besluit de verveelde en verwende Kitty (Naomi Watts) in een opwelling het huwelijksaanzoek van de duffe bacterioloog Walter Frane (Edward Norton) te accepteren en met hem te verhuizen naar Shanghai. Op de exotische bestemming blijft Walter even grijs als in Engeland, en zoekt Kitty het avontuur al gauw bij de charmante diplomaat Charlie Townsend (Liev Schreiber).

Aangename verrassing

Sexy Strip

Op Scherp: Wong Kar-Wai

My Blueberry Nights, de eerste film die Wong Kar-Wai in Amerika opnam met een volledig Engelstalige cast, gaat donderdag in première. De critici zijn verdeeld maar over een ding is iedereen het roerend eens: móóie plaatjes zijn het weer van de meester uit Hong Kong. En ook aan smartelijk liefdesverlangen is opnieuw geen gebrek. Hoewel Wong Kar-Wai daar zelf nuchter tegen aankijkt: 'Ik ben voor 60 procent een romanticus'.

Bruggenbouwer tussen beide Amerika's

Het levensverhaal van de Chileense schrijver Ariel Dorfman wordt gekleurd door de strijd tegen repressie en voor mensenrechten.

Op Scherp: David Cronenberg

In de eerste vijf minuten van Eastern Promises vallen al twee doden. Keurig gaat dat niet, het doorsnijden van iemands keel is bij regisseur David Cronenberg een onsmakelijk, hels karwei, uitgevoerd door een onervaren kracht. Maar Cronenberg wil wel degelijk wat zeggen met zijn karakteristieke, expliciete filmgeweld: 'Als de lichamelijke consequenties het eerste was waar je aan zou denken, zou er geen oorlog worden gevoerd.'

Vrouw zoekt functie van gereedschap

Quentin Tarantino vroeg er zelf om. Voor de Nederlandse dvd-uitgave van Death Proof schreef hij een wedstrijd uit: aspirant-filmmakers werden uitgenodigd een trailer te maken in de stijl van de pulpregisseur. Zo onnavolgbaar bleek zijn stijl niet te zijn, want 62 filmpjes werden ingestuurd, waarvan een paar heel erg Tarantinesk. Moest hij zelf ook toegeven.

De Champions League van de filmbusiness

Het was een gekkenhuis op de set van het derde deel van Pirates of the Caribbean, waarin kapitein Jack Sparrow (Johnny Depp) gevangen zit aan het einde van de wereld. Hoe groter hoe beter was het devies en uitdagingen vinden voor het special effects-team en de stuntcoördinatoren werd bijna een doel op zich. Topproducent Jerry Bruckheimer: 'Het was de Champions League van de filmbusiness .'

Op Scherp: Michael Moore

In zijn nieuwe documentaire Sicko ontleedt Michael Moore het beroerde gezondheidstelsel van Amerika. Moore is een bulldozer die met zijn films, website, boeken en zelfs tijdens zijn dankwoord tijdens de Oscaruitreiking van 2003 de gevestigde orde een hoge bloeddruk bezorgt. Toch moeten zijn moralistische molotovcocktails wel goed bij popcorn passen. 'Als het me alleen om de politieke boodschap ging, zou ik me wel kandidaat stellen voor het presidentschap. Ik maak gewoon films die ik zelf graag op vrijdagavond wil zien.'

Zon knock-out door heelal-balletje

Kruistocht naar Washington

Disney's dikke vriendjes

Fantasie van een vermicellisoeptype

'Als iets mij angst aanjaagt of me schaamtegevoelens bezorgt, dan komt het in de film. Sommigen storen zich daaraan, maar in het tijdperk van Tarantino raakt toch niemand nog echt gechoqueerd?' Regisseur Guillermo Del Toro verklaart in een interview op de dvd het duistere surrealisme van Pan's Labyrinth. Toch vindt hij zichzelf eigenlijk heel alledaags. 'Het vermicellisoep- en pantoffeltype'.

Op Scherp: Halina Reijn

In het theater heeft ze haar sporen wel verdiend, maar een échte filmhoofdrol is nog steeds niet langsgekomen. Ook in Nadine, die donderdag in première gaat, moet Halina Reijn de hoofdrol van de kinderloos gebleven carrièrevrouw delen met Monic Hendrickx en Sanneke Bos. 'In Polleke mocht ik meedoen maar mét Daan Schuurmans, want dan hadden ze tenminste een Naam.'